PROGRAM PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA „KRĘCIOŁEK” WE WROCŁAWIU

Podstawa prawna:

• Konstytucję Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U 1997 nr 78, poz. 483 ze zm.);
• Ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty(tekst jedn.: Dz. U 2015. poz. 2156 ze zm.);
• Ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U 2006 nr 97, poz. 674 ze zm.);
• Powszechną Deklarację Praw Człowieka z 10 grudnia 1948 r.;
• Konwencję o Prawach Dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.;
• Ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949); 6.
• Rozporządzenie MEN z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek;
•  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych
  i niepublicznych szkołach i placówkach.

• Charakterystyka programu profilaktycznego:

Profilaktyka, to proces wspierania dziecka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi rozwojowi oraz eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu. Program profilaktyki przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ma on na celu stworzenie warunków do kształtowania postaw i wartości, ułatwianie dzieciom dokonywania wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia, uświadamianie dzieciom zagrożeń, które mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na drodze oraz ograniczenie liczby niebezpiecznych zdarzeń  z  udziałem  dzieci.  Ma przygotować  dzieci  do tego, by potrafiły współżyć z innymi, poznawać zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo w sytuacjach takich, że będą mogły się nauczyć, jak radzić sobie z trudnościami, a w okresie dorastania i dorosłości, lepiej radzić sobie z problemami i kryzysami. Musi promować i kształtować zdrowy styl życia.

Program  profilaktyki jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego
i zawarty w następujących obszarach:

• Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
  i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.
• Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku.
• Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
• Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych.
• Pomaganie  dzieciom  w  rozumieniu  istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń.

• Warunki realizacji programu profilaktycznego:

Program można realizować przez cały rok szkolny, przez wszystkie nauczycielki oddziałów samodzielnie lub z pomocą policjanta, strażaka, lekarza, pielęgniarki, ratownika medycznego itp. Realizacja programu wymaga także wykorzystywania różnorakich środków dydaktycznych wspomagających proces rozwoju dziecka, zorganizowanie wycieczek i wyjść poza teren przedszkola, wdrożenia wszystkich pracowników przedszkola do realizacji programu i współpracy z rodzicami.

• Program profilaktyki wskazuje dzieciom:

1. Jak określać własne uczucia i jak o nich rozmawiać.

2. Jak mówić to, co chce się powiedzieć.

3. Jak słuchać uważnie.

4. Jak prosić o pomoc.

5. Jak nawiązywać i utrzymywać przyjaźnie.

6. Jak radzić sobie z samotnością i odrzuceniem.

7. Jak mówić przepraszam.

8. Jak rozwiązywać konflikty.

9. Jak adaptować się do nowych sytuacji.

10. Jak pomagać innym.

11. Jak rozpoznawać  zagrożenie.

12. Jak mówić „nie”.

• Cele główne programu profilaktycznego:
• Promocja zdrowego stylu życia.
• Kształtowanie postaw i umiejętności niezbędnych do podejmowania właściwych wyborów życiowych.
• Kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego rozwoju.
• Tworzenie warunków do właściwej współpracy nauczycieli, rodziców, wychowanków.
• Stworzenie bezpiecznych i przyjaznych warunków do zabawy i nauki dla wychowanków przedszkola.
• Wyposażenie dzieci w niezbędne sprawności, umiejętności i wiadomości dotyczące dbania
  o własne zdrowie i bezpieczeństwo.

• Cele szczegółowe programu profilaktycznego

• Wdrożenie dzieci do stosowania zasad bezpieczeństwa.
• Kształtowanie u dzieci świadomej i czynnej postawy w dążeniu do zachowania zdrowia.
• Kształtowanie u dzieci umiejętności właściwego reagowania w sytuacjach zagrożenia.
• Kształtowanie u dzieci czynności samoobsługowych.
• Nabywanie przez dzieci właściwych nawyków higienicznych, żywieniowych i kulturalnych.
• Rozwijanie postaw prozdrowotnych.
• Rozwijanie aktywności ruchowej.
• Zdawanie sobie sprawy z konieczności przestrzegania zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych (w pomieszczeniach przedszkolnych, na placu zabaw, w domu, na drodze).
• Skuteczna współpraca między przedszkolem a instytucjami w zakresie działań profilaktycznych.
• Wzmacnianie poczucia wartości i budowanie pozytywnego obrazu siebie.
• Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych.
• Uczenie wzajemnej tolerancji, akceptacji, zrozumienia potrzeb i odrębności drugiego człowieka oraz rodziny, rozwijanie empatii.
• Zdawanie sobie sprawy z niebezpieczeństwa wynikającego z niewłaściwego postępowania/przypadkowych spotkań z nieznajomym.
• Uświadomienie dzieci o istniejących w życiu zagrożeniach.
• Świadome unikanie niebezpiecznych sytuacji i zagrożeń na drodze i wynikających
  z: przypadkowych spotkań z nieznajomymi, zabaw zapałkami, spożywania lekarstw,  środków chemicznych,  nieznanych roślin, zbliżania się do zwierząt,
• Upowszechnienie wiedzy o zdrowiu i właściwych zachowaniach mu służących – promocja zdrowego stylu życia.
• Wskazywanie właściwych rozwiązań w różnych sytuacjach życiowych.
• Radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z  przemocą i uzależnieniami.
• Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów z  rówieśnikami.

• Metody i formy pracy

• metody pracy:

– metody problemowe: gry dydaktyczne, doświadczenia;

– metody podające: opowiadanie, pogadanka, opis, objaśnienie, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem,

– metody aktywizujące: drama, burza mózgów, Orffa, Labana, Sherborne, pedagogika zabawy, kinezjologia edukacyjna,

– metody praktyczne: ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, pokaz, gry

dydaktyczne, zabawy intelektualne, trening, wystawki, zabawy relaksacyjne, konkursy, spotkania, degustacje;

– gry i zabawy ruchowe;

– twórczość plastyczna, techniczna i artystyczna dzieci;

• formy pracy:

– praca zbiorowa;

– praca w grupach;

– praca indywidualna;

– uroczystości przedszkolne;

– wycieczki – spacery tematyczne, turystyczno – krajobrazowe;

– zabawy oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy;

– czynności samoobsługowe.

• Adresaci programu

• Dzieci 2,5, 3, 4, 5, 6–letnie uczęszczające do Przedszkola Publicznego „Kręciołek”.
• Nauczyciele zatrudnieni w placówce.
• Rodzice dzieci uczęszczających do przedszkola objętego programem.
• Inne osoby związane z placówką.

• Zagadnienia w programie profilaktyki

• Bezpieczna zabawa w przedszkolu.
• Bezpieczne zachowania w domu.
• Bezpieczeństwo na drodze.
• Higiena osobista, otoczenia oraz zapobieganie chorobom.
• Zdrowe odżywianie.
• Aktywny styl życia.

REALIZACJA PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO

1. Bezpieczna zabawa w przedszkolu

To pierwszy obszar, w którym dziecko, mając na względzie swoje poczucie bezpieczeństwa, poczucie własnej autonomii i wolności musi nauczyć się przestrzegania nakazów i zakazów zapewniających bezpieczeństwo innym. Dziecko musi nauczyć się przewidywać i radzić sobie w sytuacjach zagrożenia poprzez właściwą ocenę ewentualnego niebezpieczeństwa, jakie może zaistnieć podczas wspólnej zabawy, wspólnego funkcjonowania z innymi dziećmi w przedszkolu.

Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia	Zadania do realizacji	Osiągnięcia dziecka
Poznawanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych podczas zabaw w przedszkolu.Przestrzeganie zakazu prowokowania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu.Rozwijanie umiejętności zgodnego współżycia i współdziałania z rówieśnikami, umiejętności rozwiązywania spraw konfliktowych i dochodzenia do kompromisu.Sprzeciwianie się przemocy fizycznej wobec siebie i innych dzieci ze strony rówieśników.	1. Zasady bezpiecznej wspólnej zabawy.   2. Kształtowanie podstawowych powinności moralnych, tj. życzliwość, tolerancja, rozumienie potrzeb innych, sprawiedliwość, odpowiedzialność.   3. Zasady dbałości o własne zmysły i higienę układu nerwowego.	Zna zasady bezpiecznej, wspólnej zabawy.Rozumie, że zachowania typu: wyrywanie zabawek, popychanie, sypanie piaskiem mogą zagrażać bezpieczeństwu własnemu i innych.Potrafi korzystać z zabawek, sprzętu, narzędzi zgodnie z zasadami ich użytkowania.Rozumie konieczność reagowania na sygnały, polecenia nauczyciela, których celem jest przeciwdziałanie ewentualnym zagrożeniom.Rozumie konieczność ograniczania niekontrolowanej aktywności ruchowej w sali pobytu ze względu na bezpieczeństwo innych.Nie zbiera nieznanych owoców i roślin podczas zabaw w ogrodzie, spacerów, wycieczek.Zna wybrane prawa dziecka.Rozumie potrzeby, uczucia innych,Zna różne sposoby na pokonywanie złości.Umie reagować na przejawy agresji.Rozumie zasadność mówienia umiarkowanym głosem.Rozumie konieczność organizowania zabaw w miejscach do tego przeznaczonych.Rozumie zagrożenia wynikające z zabaw np. stłuczonym szkłem, brudnymi odpadami itp.Sygnalizuje poczucie zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych.Rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu.Wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia pożarem.

2. Bezpieczne zabawy w domu

Środowisko domowe to miejsce, w którym również istnieje wiele zagrożeń dla bezpieczeństwa dziecka. Dziecko nie tylko musi je poznać, ale przede wszystkim zrozumieć konsekwencje nieprzestrzegania zasad związanych z przeciwdziałaniem ich wystąpieniu.

Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia	Zadania do realizacji	Osiągnięcia dziecka
Poznawanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i  innych.Przestrzeganie zakazu prowokowania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu.	Zasady bezpieczeństwa w kontakcie z różnorodnymi zagrożeniami w codziennym życiu.	Zna zagrożenia wynikające z zabaw zapałkami, środkami chemicznymi.Rozumie zagrożenia wynikające z samodzielnego  używania leków.Przestrzega zakazu samodzielnego użytkowania urządzeń mechanicznych, elektrycznych, zna możliwe konsekwencje jego łamania

3. Bezpieczeństwo na drodze

Dziecko, będąc uczestnikiem ruchu drogowego, powinno również znać podstawowe zasady bezpiecznego poruszania się na drodze. Obowiązek przygotowania dziecka do uczestnictwa w ruchu drogowym spoczywa na rodzicach, a także na nauczycielach przedszkoli. Wiek przedszkolny jest najbardziej właściwy do wyrabiania u dzieci umiejętności czy nawyków niezbędnych do bezpiecznego poruszania się po drogach w przyszłości.

Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia	Zadania do realizacji	Osiągnięcia dziecka
Wdrażanie do właściwego zachowania się w ruchu drogowym.Zapoznanie z nazwami i znaczeniem znaków drogowych.Kształtowanie umiejętności zwracania się do policjanta w trudnych sytuacjach.Wdrażanie do zachowania szczególnej ostrożności w środkach lokomocji i na przystankach.Doskonalenie umiejętności zapamiętywania numerów alarmowych.	Zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię, poruszania się po chodniku, poboczu.Wpływ warunków atmosferycznych, pór roku i doby na bezpieczeństwo na drodze.Znaczenie sygnalizacji i symboliki  wybranych znaków drogowych.Rola policjanta w ruchu drogowym.Jazda środkami lokomocji, bezpieczne i kulturalne zachowanie się w środkach lokomocji i na przystankach.Numery alarmowe.	Potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, stosuje zasady przechodzenia przez jezdnię, stosuje się do sygnalizacji świetlnej.Rozumie znaczenie i konieczność stosowania elementów odblaskowych, fotelika samochodowego, kasku rowerowego   Zna wybrane znaki drogowe, rozumie ich symbolikę i funkcję (ostrzeganie, zakazywanie, informowanie).Wie, do kogo zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach (policjant).Umie bezpiecznie i kulturalnie zachować się w środkach komunikacji publicznej, ustępuje miejsca  osobom starszym i niepełnosprawnym, rozumie konieczność bezpiecznego zachowania się na przystankach.Zna numery alarmowe.Umie wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności.

4. Higiena osobista i otoczenia oraz zapobieganie chorobom

Dzieciństwo to okres, w którym dziecko nabywa elementarnych nawyków związanych
z dbałością o higienę osobistą i otoczenia, rozumieniem ich znaczenia w utrzymaniu stanu zdrowia. Przedszkole jest instytucją, w której dziecko spędza znaczną część dnia, w której – znalazłszy się w różnych sytuacjach zagrażających zachowaniu zdrowia – musi utrwalać wyniesione z domu nawyki lub je nabywać, jeśli środowisko rodzinne nie wystarczająco wyposażyło dziecko w elementarne umiejętności w tym zakresie. Ugruntowane w tym okresie przyzwyczajenia decydują o jego późniejszym stylu życia. Budowanie „świadomości prozdrowotnej” poprzez edukację oznacza nie tylko wzbogacanie wiedzy, ale
i odpowiedzialność za własne zdrowie.

Cele szczegółowe do realizacji zagadnień	Zadania do realizacji	Osiągnięcia dziecka Dziecko:
Wdrażanie do przestrzegania, utrwalanie nawyków higienicznych.Wdrażanie do przestrzegania zasad dbałości o ład i czystość w najbliższym otoczeniu.	Higiena osobista.Zachowania wpływające na przeciwdziałanie zagrożeniom dla zdrowia.Higiena otoczenia.	Dba o własny wygląd.Odpowiednio myje ręce i zęby.Samodzielnie posługuje się chusteczką do nosa, grzebieniem.Dba o czystość ciała i ubrania.Rozumie zagrożenia dla zdrowia, płynące z braku dbałości o higienę.Zna sposoby przeciwdziałania zarażeniu się chorobami: zasłania usta podczas kaszlu,  nos podczas kichania.Myje ręce po skorzystaniu z toalety, przed posiłkami oraz po powrocie z podwórka.Myje owoce i warzywa przed spożyciem.Zna ewentualne zagrożenia wynikające z picia wody bezpośrednio z kranu.Rozumie potrzebę kontrolowania  i leczenia zębów.Rozumie potrzebę stosowania szczepień, poddawania się zaleceniom lekarzy.Zgłasza dorosłym dolegliwości odczuwane przez siebie lub zauważone u innych.Dba o wygląd otoczenia np. porządku w przydzielonej szafce, szufladzie, w sali po zakończeniu zajęć, zabaw itd.Dba o estetykę stołu podczas spożywania posiłku.

5. Zdrowe odżywianie

Przekazywanie wiedzy o zdrowym odżywianiu i kształtowanie nawyków związanych ze spożywaniem tych produktów, które warunkują utrzymanie zdrowia i prawidłowej wagi są kolejnym ważnym zadaniem edukacji przedszkolnej. Jest ono tym bardziej istotne, że środowisko rodzinne nie zawsze jest miejscem, w którym dba się o nawyki żywieniowe. Duża dostępność i niska cena produktów wysokokalorycznych, zawierających duże ilości np. soli, cukru, tłuszczu sprawia, że rodzice sięgają po nie bez zastanawiania się nad konsekwencjami dla zdrowia tych, którzy je spożywają, nawet jeśli są to dzieci.

Cele szczegółowe do realizacji zagadnień	Zadania do realizacji	Osiągnięcia dziecka
Poznawanie zaleceń prozdrowotnych w zakresie racjonalnego odżywiania.Poznawanie czynników zagrażających zdrowiu, związanych z żywieniem.Aktywne uczestniczenie w „zdrowym odżywianiu”.	Produkty wpływające na utrzymanie zdrowia, określone w „piramidzie zdrowia”.Szkodliwość niektórych produktów spożywczych.	Zna produkty spożywcze wpływające na utrzymanie organizmu w stanie zdrowia,Zna wpływ wartości niektórych środków spożywczych na funkcjonowanie wybranych tkanek, organów (np. wit. A na wzrok, wit. D na kości),Zna zalecenia dotyczące rodzajów i składu posiłków spożywanych w ciągu dnia,Potrafi pokonać uprzedzenia do potraw istotnych dla zdrowia,Potrafi komponować zdrowe posiłki i aktywnie uczestniczyć w ich przygotowaniu,Rozumie konieczność ograniczania spożycia niektórych produktów (np. słodyczy, chipsów, coca-coli…) z powodu możliwości narażenia się na choroby, tj.: otyłość, cukrzyca, itp. Rozumie, że pewne produkty mogą wywoływać alergie u niektórych osób, pomimo, że powszechnie uznawane są za korzystne dla zdrowia.Potrafi rozpoznać wiarygodność reklam, np. słodyczy na podstawie wiedzy posiadanej na temat ich wpływu na zdrowie.

6. Aktywny styl życia

Aktywność ruchowa dziecka, pomimo że jest to naturalna potrzeba rozwojowa, również wymaga szczególnego zrozumienia i podejścia w organizacji środowiska przedszkolnego. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego zaleca, aby na tę formę aktywności została przeznaczona znaczna część pobytu dziecka w przedszkolu. Umożliwianie dziecku wyzwalania energii podczas zabaw ruchowych, kształtowanie aktywnego stylu życia poprzez uświadamianie braku korzyści dla rozwoju wynikającego z biernego sposobu spędzania czasu wolnego to kolejne ważne zadanie wychowania przedszkolnego. Od nawyków w tym zakresie, rozwiniętych w wieku przedszkolnym, będzie zależała aktywność w dorosłym życiu.

Cele szczegółowe do realizacji zagadnień	Zadania do realizacji	Osiągnięcia dziecka Dziecko:
Podtrzymywanie naturalnej potrzeby aktywności ruchowej dziecka.Wdrażanie do realizacji aktywnych form wypoczynku.	Sprawność ruchowa.Aktywne formy spędzania czasu wolnego.	Chętnie podejmuje działania o charakterze ruchowym.Hartuje organizm, wie, jak zapobiegać zmarznięciu i przegrzaniu.Rozumie wartość aktywnych form wypoczynku.Zna szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem, przy komputerze.

• Ewaluacja

Skuteczność oddziaływania na świadomość, umiejętności dzieci w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa, zdrowego stylu życia wymaga poddawania jej działaniom ewaluacyjnym. Oceny efektów realizacji „Programu profilaktycznego” dokonuje się na półrocznej i końcowej radzie pedagogicznej. Odpowiedzi na temat efektywności założeń programu będzie można uzyskać przede wszystkim, poprzez:

– obserwacje zachowań dzieci w różnych sytuacjach (ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji naturalnych, dotyczących np. przestrzegania wszelkich zasad bezpieczeństwa, zdrowego odżywiania, preferowanych form wypoczynku itd.;

– rozmowy z dziećmi i rodzicami;

– rozmowy z nauczycielami;

– analizę dokumentów – dzienników, planów miesięcznych, wytworów dzieci, osiągnięć
w konkursach,

– analizę ankiet.

Należy pamiętać, że środowisko przedszkolne nie jest w stanie w pełni wypracować zachowań profilaktycznych u dzieci. W podejmowanych działaniach konieczny jest udział środowiska rodzinnego, wypracowanie jednolitej płaszczyzny oddziaływania na zachowania i postawy dzieci.

1. Idea wiodąca programu wychowawczego

Naczelnym celem wychowania jest ukształtowanie osobowości, która kierując się własną wolą dokonywać będzie wyborów zgodnych z moralnymi zasadami. To przez wychowanie kształtuje się system wartości, normy i cel życia człowieka. Do uniwersalnych ogólnoludzkich wartości zalicza się: sprawiedliwość, wolność, godność, humanizm, solidarność, pokój. Podmiotem tych wartości jest człowiek. Wartości uniwersalne określane w podstawach programowych to: piękno, dobro, prawda i miłość. Z tych wartości wynikają normy postępowania etycznego, które przyswojone we wczesnym dzieciństwie wywierają duży wpływ na decyzje człowieka w wieku późniejszym.

 Wychowanie odbywa się na dwa sposoby:

• wychowanie naturalne – pod wpływem środowiska, np. w rodzinie;
• wychowanie instytucjonalne – przez oddziaływanie instytucji wychowujących
  np. przedszkola.

Bezwzględny priorytet w wychowaniu dziecka ma dom rodzinny. To rodzice są najważniejszymi i pierwszymi nauczycielami swojego dziecka, dlatego maja prawo decydować
o procesie wychowania również w przedszkolu. A przedszkole ma rodziców wspierać, a nie zastępować. Dlatego koncepcja programu wychowawczego przedszkola powinna być tworzona po wspólnym ustaleniu przez rodziców i nauczycieli katalogu wartości.

Wartości wiążą się z pewnymi zasadami, normami, które należy przestrzegać. Dla dzieci ważne jest, aby te wymagania były jasne i jednoznaczne. Ważne jest, aby były dostosowane do wieku i etapu rozwoju dziecka. Dzieci w przedszkolu wchodzą w swój pierwszy społeczny świat. Tutaj powinny się nauczyć przestrzegać zasad współżycia w grupie, aby w przyszłości umieć kochać, szanować, pomagać i nie krzywdzić innych.

Program Wychowawczy  powstał z myślą o potrzebach przedszkola, aby usystematyzować pracę wychowawczą prowadzoną w placówce.

2. Cele programu wychowawczego

a) Cele ogólne

Celem programu jest świadome wprowadzanie dziecka w system pożądanych zachowań, zapewnienie warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego wychowanka, poprawa jakości pracy wychowawczej, uwzględnienie potrzeb społeczności przedszkolnej: dzieci, rodziców, środowiska oraz pracowników. Program zawiera cele, które ukierunkowują działalność nauczyciela oraz wspomagają kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania dzieci
w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne. Program wychowawczy jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i zawarty jest w następujących  obszarach:

• kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi

i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych;

• kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych;
• wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku
• wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych;
• wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt;
• wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.

Celem wspólnych oddziaływań wychowawczych nauczycieli i rodziców jest zapewnienie każdemu dziecku:

– radosnego i szczęśliwego dzieciństwa,

– bezpieczeństwa,

– poczucia własnej godności.

b) Cele  szczegółowe :

• Usystematyzowanie pracy wychowawczej prowadzonej w przedszkolu.
• Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci; kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne.
• Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych

i kulturalnych.

• Kształtowanie umiejętności zabawy i pracy w grupie w trakcie zajęć samorzutnych

i zorganizowanych w przedszkolu i poza budynkiem przedszkolnym.

• stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
• Uczenie wzajemnej tolerancji, akceptacji, zrozumienia potrzeb i odrębności drugiego człowieka oraz rodziny, rozwijanie empatii.
• budowanie systemu wartości, w tym wychowanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym co dobre a co złe;
• Wprowadzanie dziecka w świat wartości uniwersalnych: dobro, prawda, miłość, piękno, patriotyzm.
• Kształtowanie poczucia przynależności do wspólnoty – małej i wielkiej ojczyzny oraz tożsamości narodowej i regionalnej.
• Rozwijanie postaw prozdrowotnych.
• Wspieranie rodziców w ich działaniach wychowawczych.

3. Informacja o programie wychowawczym

Programem wychowawczym objęte są dzieci przedszkolne. Zadania wychowawcze realizowane będą w sposób ciągły przez wszystkich nauczycieli poprzez odpowiedni dobór metod i form pracy, literaturę, pomoce dydaktyczne oraz stosowanie środków wychowawczych wzmacniających pozytywne zachowania dzieci. Nauczyciele będą współpracować z rodziną dziecka w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych. Dzieci  zaangażują się we wspólne tworzenie i przestrzeganie Kodeksu Przedszkolaka. Pracownicy niepedagogiczni będą wspierać działania nauczycieli.

Zawarte w programie treści wychowawcze są zgodne z wartościami uznanymi przez rodziców dzieci. Rodzice wypowiedzieli się na temat wartości w trakcie rozmów i dyskusji
z nauczycielami. Za najważniejsze w wychowaniu przedszkolnym wartości uznano:

• Współżycie w grupie rówieśniczej.
• Koleżeńskość.
• Kulturę bycia.
• Rodzinę.
• Patriotyzm.

Program obejmuje funkcjonowanie dziecka grupie w zakresie podstawowych dziedzin życia przedszkolnego:

• samoobsługi i czynności higienicznych,
• zabaw samorzutnych,
• zajęć i zabaw zorganizowanych, uroczystości,
• spożywania posiłków,
• spacerów, wycieczek, zabaw na powietrzu.

Program ma charakter otwarty, jego treści mogą być rozbudowywane zgodnie z potrzebami przedszkola. Treść wychowania stanowi spójny system wartości, które zostały ujęte w określone zasady wraz z ustalonymi normami postępowania. Realizowanie kryjących się pod wartościami treści polega na egzekwowaniu przestrzegania wyodrębnionych norm postępowania.

4. W naszym Przedszkolu…

DZIECKO:

• Poznaje swoje prawa i obowiązki.
• Czuje się bezpieczne.
• Rozwija się twórczo i jest samodzielne.
• Ma możliwość indywidualnego rozwoju i osiąga sukces.
• Uczy się dostrzegać swoje mocne strony.
• Buduje pozytywny obraz samego siebie.
• Jest świadome swojej przynależności narodowej.
• Uczy się dostrzegać potrzeby innych ludzi.
• Osiąga gotowość szkolną na wysokim poziomie.

RODZICE:

• Uzyskują fachową pomoc pedagogiczną.
• Otrzymują  obiektywną ocenę postępów i niepowodzeń dziecka.
• Mogą mówić otwarcie o swoich spostrzeżeniach na temat pracy przedszkola.
• Bezpośrednio rozmawiać z nauczycielem o trudnych sprawach wychowawczych.
• Mogą czynnie uczestniczyć w życiu przedszkola.
• Czynnie wspierają przedszkole w jego działaniach.
• Chętnie współpracują z nauczycielami, oferują wszechstronna pomoc.
• Są partnerami w tworzeniu klimatu działalności kształcąco – wychowawczej

i zarządzania placówką.

NAUCZYCIELE:

• Aktywnie realizują zadania przedszkola określone w dokumentach wewnętrznych placówki.
• Podejmują działania innowacyjne. Są aktywni i twórczy.
• Tworzą i realizują autorskie programy dostosowane do potrzeb dziecka i placówki.
• Współpracują z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
• Doskonalą swoją wiedzę i uzyskują nowe doświadczenia.
• Wykorzystują twórcze i aktywne metody, promując nowatorski styl pracy.
• Uzyskują  wyższe stopnie awansu zawodowego.
• Pozyskują rodziców do efektywnych działań na rzecz przedszkola oraz poszukują sympatyków i partnerów przedszkola.
• Monitorują efektywność własnej pracy.
• Dzielą się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami.
• Prowadzą obserwację pedagogiczną i diagnozują rozwój dziecka.
• Dobierają metody wychowawcze i dydaktyczne, które wspomagają  indywidualny rozwój  dziecka.
• Proponują  rodzicom różne formy współpracy.

• Treści programu wychowawczego

WARTOŚĆ: WSPÓŁŻYCIE W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ

ZASADA:   UMIEM FUNKCJONOWAĆ W GRUPIE

NORMY POSTĘPOWANIA

PRZEKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI

Przestrzegam zawartych umów i reguł.Bawię się tak, aby nie przeszkadzać innym.Unikam krzyku i kłótliwości.Umiem czekać na swoją kolej.Umiem przyjąć porażkę z godnością (umiem przegrywać).Nie kłamię.Akceptuję odmienność innych (np. niepełnosprawnych).Umiem szanować wspólną własność.Sumiennie i dokładnie wypełniam obowiązki dyżurnego.Zwracam się z problemem do nauczyciela.

Utworzenie Kodeksów Grupowych (zawarcie kontraktu z dziećmi, podpisanie kodeksu, przestrzeganie zawartych w kodeksie ustaleń).Ustalenie konsekwencji nie przestrzegania Kodeksu.Stosowanie systemu nagród: medale, znaczki, uśmieszki, dyplomy.Zabawy kołowe i ruchowe – wykorzystanie gier i zabaw ruchowych dla dzieci w wieku przedszkolnym.Wykorzystanie gier stolikowych.Wykorzystanie zabaw integrujących np.: – zabawa „Ślepa kura” – zabawa „Domowe Stadka” – zabawa „Bliźniaki” – zabawa „Łańcuch gestów”. Dbanie o salę, zabawki i sprzęt.Pełnienie dyżurów w sali.

WARTOŚĆ:  KOLEŻEŃSKOŚĆ

ZASADA:   JESTEM KOLEŻEŃSKI

NORMY POSTĘPOWANIA

PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI

Nie wyśmiewam się z kolegi i koleżanki.Nie wyrządzam krzywdy innym (np. nie biję, …).Pomagam młodszym i mniej sprawnym.Dzielę się z innymi tym co mam.

Sprawianie kolegom niespodzianek z różnych okazji np. list do chorego kolegi, laurka z okazji imienin czy urodzin.Systematyczne prowadzenie zabaw integracyjnych z grupą.Pomoc maluchom np. w szatni w trakcie ubierania na spacer.Wykorzystanie scenariuszy zajęć pt.: -„Jestem dobrym kolegą” – scenariusz do zajęć dla dzieci 5 letnich, -„Mam przyjaciela i jestem przyjacielem”, -„Dni przyjaźni w przedszkolu”, -„Jestem dobrym kolegą”.

WARTOŚĆ:  KULTURA BYCIA

ZASADA:  JESTEM KULTURALNY

NORMY POSTĘPOWANIA

PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI

Używam form grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam.Pamiętam o zachowaniu się w trakcie powitań i pożegnań: dzień dobry, do widzenia.Okazuję szacunek dorosłym osobom.Jestem miły dla innych.Dbam o porządek wokół siebie (nie śmiecę, sprzątam po zabawie i pracy).Umiem słuchać innych i nie przeszkadzać w trakcie rozmów (kultura słuchania).

Poznawanie wzorców właściwego zachowania:  postawa nauczyciela, wzory literackie.Wykorzystanie cyklu zajęć pt.: -„Jestem kulturalny i jest mi z tym dobrze”, -„Proszę, Dziękuję, Przepraszam”, -„Mistrz dobrych Manier”, -„Jak Cię widzą tak Cię piszą”. Stosowanie systemu nagród np.: zdobywanie dyplomu „Kulturalny Przedszkolak”.Wprowadzenie w trakcie rozmowy  zwyczaju: „mówi ten kto ma pałeczkę w ręce a inni słuchają”.

WARTOŚĆ: RODZINA

ZASADA: SZANUJĘ SWOJĄ RODZINĘ

NORMY POSTĘPOWANIA	PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI
Pamiętam o uroczystościach rodzinnych.Szanuję członków swojej rodziny.Okazuję swoje uczucia rodzinie.Znam pracę zawodową rodziców.	Organizowanie w przedszkolu uroczystości charakterze rodzinnym: Dzień Matki, Dzień Ojca, Dzień Babci i Dziadka, Wigilia.Obchodzenie w przedszkolu urodzin dzieci.Organizowanie konkursów rodzinnych (plastycznych, recytatorskich).Wykonywanie niespodzianek dla członków rodziny bez okazji.Zapraszanie do przedszkola wybranych rodziców w celu poznania ich pracy: leśniczy, policjant, pielęgniarka, itp.

WARTOŚĆ:   PATRIOTYZM

ZASADA:   JESTEM DOBRYM POLAKIEM

.

NORMY POSTĘPOWANIA

PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI

Znam i szanuję symbole narodowe: godło, flaga, hymn.Znam swoją miejscowość: godło i flagę gminy, zabytki i ciekawe miejsca.Poznaję kulturę swojego regionu.

Wprowadzenie tematyki kompleksowej: „Moja ojczyzna”.Umieszczenie w widocznym miejscu w przedszkolu godła Polski.Wywieszanie na budynku przedszkola flag  z okazji świąt narodowych.Uczestniczenie w życiu gminy Wałbrzych: udział w imprezach lokalnych (wystawy, koncerty, festyny), spotkania z ciekawymi ludźmi, poznanie historii, tradycji, zabytków.Utworzenie w przedszkolu kącika regionalnego.Zapoznanie dzieci z legendami, tradycjami tańcami, strojami i wytworami ludowymi.Spotkanie z zespołem regionalnym.Wycieczki krajoznawcze.Turniej wiedzy o regionie pod hasłem „Cudze chwalicie swego nie znacie”.

WARTOŚĆ:   EKOLOGIA

ZASADA:   PRZEDSZKOLE UCZY KOCHAĆ I CHRONIĆ OTACZAJĄCĄ GO PRZYRODĘ

CELE	PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI
Kształtowanie opiekuńczej postawy dzieci wobec istot żywych i środowiska naturalnego.Ukazywanie walorów estetycznych przyrody i budzenie potrzeby zachowania jej piękna.Kształtowanie u dzieci poczucia odpowiedzialności za stan środowiska w swoim otoczeniu.Zachęcanie dzieci i ich rodziców do podejmowania konkretnych działań na rzecz przyrody ojczystej.	Wycieczki.Spacery.Konkursy.Prace porządkowe.Prace hodowlane.Doświadczenia.Obserwacje przyrodnicze.Eksperymenty.Akcje ekologiczne.Filmy.Kącik Małego Ekologa.

Kodeks małego ekologa

• Nie  łamię gałęzi drzew i nie  depczę trawników.
• Nie  śmiecę.
• Nie  męczę zwierząt.
• Sadzę drzewa i krzewy.
• Opiekuję się zwierzętami.
• Zwracam uwagę tym, którzy czynią krzywdę przyrodzie.
• Rozpoznaję zagrożenia dla środowiska przyrodniczego.

WARTOŚĆ:   ZDROWIE

ZASADA:   PRZEDSZKOLE ROZWIJA UMIEJĘTNOŚCI I NAWYKI ORAZ PROMUJE ZACHOWANIA, KTÓRE POZWALAJĄ SPOJRZEĆ NA ZDROWIE, JAKO WARTOŚĆ

CELE	PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI
Kształtowanie świadomej i czynnej postawy w dążeniu do zachowania zdrowia.Nabywanie właściwych nawyków higienicznych, żywieniowych i aktywności ruchowej.Stwarzanie poczucia bezpieczeństwa własnego i innych, oraz życia w zgodzie ze środowiskiem naturalnym.Angażowanie rodziców w działalność prozdrowotną przedszkola.	Zajęcia zorganizowane.Zabiegi higieniczne.Spacery.Wycieczki.Zawody sportowe.Konkursy i turnieje.Przedsięwzięcia i akcje prozdrowotne.

Kodeks zdrowego przedszkolaka

• Znam zasady dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo oraz je przestrzegam.
• Chętnie korzystam z zabiegów higienicznych.
• Spożywam zróżnicowane posiłki.
• Czynnie spędzam wolny czas.
• Rozumiem zasady sportowej rywalizacji.

• Kodeks przedszkolaka

• Wspólnie i zgodnie bawię się z dziećmi.
• Potrafię czekać na swoja kolej podczas działalności zabawowej i edukacyjnej.
• Szanuję własność cudzą i wspólną.
• Wiem, że praca innych jest trudem, który należy szanować i tego samego oczekuję od innych.
• Do zabawy biorę tylko te zabawki, którymi teraz będę się bawić, a po skończonej zabawie odłożę je na miejsce.
• Bawię się tak, aby nie powodować zagrożenia i przykrości innym.
• Pomagam innym młodszym i mniej sprawnym kolegom.
• Próbuję samodzielnie rozwiązywać sytuacje problemowe zgodnie z ogólnie przyjętymi normami.
• Stosuje formy grzecznościowe: proszę, dziękuję, przepraszam itp.
• Wiem, że w przedszkolu jestem po to, aby zdobyć wiedzę i umiejętności  potrzebne mi
  w szkole.

• Reguły zachowań obowiązujące w naszym przedszkolu

Ustalone zostały reguły, w których zawarte są jednakowe dla wszystkich dzieci
w przedszkolu normy dotyczące:

• zachowania podczas posiłków,
• zachowania w łazience,
• zachowania w szatni,
• zachowania w sali,
• zachowania podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym,
• zachowania podczas wycieczek i spacerów,
• zachowania podczas imprez i uroczystości.

• Reguły zachowań obowiązujące podczas spożywania posiłków

• siedzimy w pozycji lekko pochylonej ku stołowi,
• jemy w ciszy,
• jemy z niezbyt otwartymi ustami, powoli,
• sztućcami posługujemy się bezpiecznie i kulturalnie,
• po skończonym posiłku wycieramy usta serwetką,
• odchodząc od stołu, cicho wstajemy i lekko odsuwamy krzesło, wychodzimy, zasuwamy krzesło i mówimy „dziękuję”.

• Reguły zachowań w łazience

a) mycie rąk (przed i po posiłku, po wyjściu z toalety, przed oglądaniem książek)

– podwijamy rękawy,

– moczymy ręce, pocieramy namydlone ręce, płuczemy,

– zakręcamy kran,

– otrząsamy ręce nad zlewem,

– wycieramy dłonie w swój ręcznik,

– zawieszamy ręcznik na właściwym wieszaku.

b) pielęgnacja zębów

– do kubka wlewamy letnią wodę,

– dwukrotnie płuczemy usta,

– na szczotkę wyciskamy pastę,

– myjemy zęby okrężnymi ruchami,

– kilkakrotnie płuczemy jamę ustną wodą,

– wkładamy szczoteczkę do kubka do góry włosiem,

– kubek ze szczotką ustawiamy w wyznaczonym miejscu.

c) higiena potrzeb fizjologicznych

– korzystamy z toalety wyłącznie pojedynczo,

– zawsze po sobie spłukujemy toaletę,

– myjemy ręce po wyjściu z toalety.

• Reguły zachowań w szatni

– starannie układamy swoją odzież i buty,

– pamiętamy o kolejności zakładania odzieży przed wyjściem,

– po powrocie, przed wejściem do budynku  otrzepujemy buty i je wycieramy o wycieraczkę,

– przy rozbieraniu pamiętamy o kolejności zdejmowania odzieży,

– starannie składamy odzież i odkładamy na swoją półkę,

– pamiętamy, aby pomagać kolegom, którzy potrzebują pomocy.

• Reguły zachowań w sali

– nie biegamy,

– dzielimy się wszystkim,

– mówimy umiarkowanym głosem,

– gramy uczciwie,

– nie bijemy innych,

– sprzątamy po sobie,

– nie niszczymy zabawek,

– używamy zwrotów grzecznościowych.

• Reguły zachowań podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym

– bezpiecznie korzystamy z urządzeń,

– nie popychamy innych,

– nie bijemy się

– pomagamy młodszym kolegom,

– nie oddalamy się z terenu ogrodu,

– słuchamy poleceń nauczyciela.

• Reguły zachowań podczas wycieczek i spacerów

– idziemy kolejno parami

– nie popychamy się,

– uważnie słuchamy,

– przestrzegamy zasad ruchu drogowego.

• Reguły zachowań obowiązujące podczas imprez, uroczystości, spotkań itp.

– zajmujemy wyznaczone miejsce,

– witamy się z gośćmi,

– uważnie słuchamy,

– żegnamy się z gośćmi,

– wychodzimy w ustalonej kolejności.

• Ewaluacja

• Ewaluacja programu wychowawczego będzie polegać na ocenie stopnia przestrzegania wyodrębnionych norm postępowania. Po dokonaniu ewaluacji na koniec roku, program będzie zgodnie z jej wynikami modyfikowany i realizowany w następnych latach.
• Ewaluacji programu wychowawczego dokonuje się na rocznej radzie pedagogicznej.
• W ewaluacji uwzględnia się opinię wychowanków, rodziców, nauczycieli, pracowników  przedszkola, wytwory dzieci.
• Sposoby ewaluacji:

a) analiza dokumentów:

– Program wychowawczy,

– Księga protokołów rady pedagogicznej,

– plany miesięczne poszczególnych grup,

– arkusze obserwacji

– dzienniki,

b) ankieta,

c) obserwacja,

c) wytwory dzieci.