PROGRAM WYCHOWAWCZY
PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA
„KRĘCIOŁEK”
„Nie to jest najważniejsze, aby każde dziecko czegoś nauczyć, ale to, by wzbudzić w każdym dziecku pragnienie nauczenia się czegoś”.
– John Lubbock
Podstawa prawna:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.) – art. 26 ust. 1.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).
- Prawo oświatowe
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach
1. Idea wiodąca programu
Naczelnym celem wychowania jest ukształtowanie osobowości, która kierując się własną wolą dokonywać będzie wyborów zgodnych z moralnymi zasadami. To przez wychowanie kształtuje się system wartości, normy i cel życia człowieka. Do uniwersalnych ogólnoludzkich wartości zalicza się: sprawiedliwość, wolność, godność, humanizm, solidarność, pokój. Podmiotem tych wartości jest człowiek. Wartości uniwersalne określane w podstawach programowych to: piękno, dobro, prawda i miłość. Z tych wartości wynikają normy postępowania etycznego, które przyswojone we wczesnym dzieciństwie wywierają duży wpływ na decyzje człowieka w wieku późniejszym.
Wychowanie odbywa się na dwa sposoby:
- wychowanie naturalne – pod wpływem środowiska, np. w rodzinie;
- wychowanie instytucjonalne – przez oddziaływanie instytucji wychowujących
np. przedszkola.
Bezwzględny priorytet w wychowaniu dziecka ma dom rodzinny. To rodzice są najważniejszymi i pierwszymi nauczycielami swojego dziecka, dlatego maja prawo decydować
o procesie wychowania również w przedszkolu. A przedszkole ma rodziców wspierać, a nie zastępować. Dlatego koncepcja programu wychowawczego przedszkola powinna być tworzona po wspólnym ustaleniu przez rodziców i nauczycieli katalogu wartości.
Wartości wiążą się z pewnymi zasadami, normami, które należy przestrzegać. Dla dzieci ważne jest, aby te wymagania były jasne i jednoznaczne. Ważne jest, aby były dostosowane do wieku i etapu rozwoju dziecka. Dzieci w przedszkolu wchodzą w swój pierwszy społeczny świat. Tutaj powinny się nauczyć przestrzegać zasad współżycia w grupie, aby w przyszłości umieć kochać, szanować, pomagać i nie krzywdzić innych.
Program Wychowawczy powstał z myślą o potrzebach przedszkola, aby usystematyzować pracę wychowawczą prowadzoną w placówce.
2. Cele programu
a) Cele ogólne
Celem programu jest świadome wprowadzanie dziecka w system pożądanych zachowań, zapewnienie warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego wychowanka, poprawa jakości pracy wychowawczej, uwzględnienie potrzeb społeczności przedszkolnej: dzieci, rodziców, środowiska oraz pracowników. Program zawiera cele, które ukierunkowują działalność nauczyciela oraz wspomagają kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania dzieci
w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne. Program wychowawczy jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i zawarty jest w następujących obszarach:
- kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych;
- kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych;
- wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku
- wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych;
- wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt;
- wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.
Celem wspólnych oddziaływań wychowawczych nauczycieli i rodziców jest zapewnienie każdemu dziecku:
– radosnego i szczęśliwego dzieciństwa,
– bezpieczeństwa,
– poczucia własnej godności.
b) Cele szczegółowe :
- Usystematyzowanie pracy wychowawczej prowadzonej w przedszkolu.
- Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci; kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne.
- Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych
i kulturalnych.
- Kształtowanie umiejętności zabawy i pracy w grupie w trakcie zajęć samorzutnych
i zorganizowanych w przedszkolu i poza budynkiem przedszkolnym.
- stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
- Uczenie wzajemnej tolerancji, akceptacji, zrozumienia potrzeb i odrębności drugiego człowieka oraz rodziny, rozwijanie empatii.
- budowanie systemu wartości, w tym wychowanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym co dobre a co złe;
- Wprowadzanie dziecka w świat wartości uniwersalnych: dobro, prawda, miłość, piękno, patriotyzm.
- Kształtowanie poczucia przynależności do wspólnoty – małej i wielkiej ojczyzny oraz tożsamości narodowej i regionalnej.
- Rozwijanie postaw prozdrowotnych.
- Wspieranie rodziców w ich działaniach wychowawczych.
3. Informacja o programie
Programem wychowawczym objęte są dzieci przedszkolne. Zadania wychowawcze realizowane będą w sposób ciągły przez wszystkich nauczycieli poprzez odpowiedni dobór metod i form pracy, literaturę, pomoce dydaktyczne oraz stosowanie środków wychowawczych wzmacniających pozytywne zachowania dzieci. Nauczyciele będą współpracować z rodziną dziecka w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych. Dzieci zaangażują się we wspólne tworzenie i przestrzeganie Kodeksu Przedszkolaka. Pracownicy niepedagogiczni będą wspierać działania nauczycieli.
Zawarte w programie treści wychowawcze są zgodne z wartościami uznanymi przez rodziców dzieci. Rodzice wypowiedzieli się na temat wartości w trakcie rozmów i dyskusji
z nauczycielami. Za najważniejsze w wychowaniu przedszkolnym wartości uznano:
- Współżycie w grupie rówieśniczej.
- Koleżeńskość.
- Kulturę bycia.
- Rodzinę.
- Patriotyzm.
Program obejmuje funkcjonowanie dziecka grupie w zakresie podstawowych dziedzin życia przedszkolnego:
- samoobsługi i czynności higienicznych,
- zabaw samorzutnych,
- zajęć i zabaw zorganizowanych, uroczystości,
- spożywania posiłków,
- spacerów, wycieczek, zabaw na powietrzu.
Program ma charakter otwarty, jego treści mogą być rozbudowywane zgodnie z potrzebami przedszkola. Treść wychowania stanowi spójny system wartości, które zostały ujęte w określone zasady wraz z ustalonymi normami postępowania. Realizowanie kryjących się pod wartościami treści polega na egzekwowaniu przestrzegania wyodrębnionych norm postępowania.
4. W naszym Przedszkolu…
DZIECKO:
- Poznaje swoje prawa i obowiązki.
- Czuje się bezpieczne.
- Rozwija się twórczo i jest samodzielne.
- Ma możliwość indywidualnego rozwoju i osiąga sukces.
- Uczy się dostrzegać swoje mocne strony.
- Buduje pozytywny obraz samego siebie.
- Jest świadome swojej przynależności narodowej.
- Uczy się dostrzegać potrzeby innych ludzi.
- Osiąga gotowość szkolną na wysokim poziomie.
RODZICE:
- Uzyskują fachową pomoc pedagogiczną.
- Otrzymują obiektywną ocenę postępów i niepowodzeń dziecka.
- Mogą mówić otwarcie o swoich spostrzeżeniach na temat pracy przedszkola.
- Bezpośrednio rozmawiać z nauczycielem o trudnych sprawach wychowawczych.
- Mogą czynnie uczestniczyć w życiu przedszkola.
- Czynnie wspierają przedszkole w jego działaniach.
- Chętnie współpracują z nauczycielami, oferują wszechstronna pomoc.
- Są partnerami w tworzeniu klimatu działalności kształcąco – wychowawczej
i zarządzania placówką.
NAUCZYCIELE:
- Aktywnie realizują zadania przedszkola określone w dokumentach wewnętrznych placówki.
- Podejmują działania innowacyjne. Są aktywni i twórczy.
- Tworzą i realizują autorskie programy dostosowane do potrzeb dziecka i placówki.
- Współpracują z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
- Doskonalą swoją wiedzę i uzyskują nowe doświadczenia.
- Wykorzystują twórcze i aktywne metody, promując nowatorski styl pracy.
- Uzyskują wyższe stopnie awansu zawodowego.
- Pozyskują rodziców do efektywnych działań na rzecz przedszkola oraz poszukują sympatyków i partnerów przedszkola.
- Monitorują efektywność własnej pracy.
- Dzielą się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami.
- Prowadzą obserwację pedagogiczną i diagnozują rozwój dziecka.
- Dobierają metody wychowawcze i dydaktyczne, które wspomagają indywidualny rozwój dziecka.
- Proponują rodzicom różne formy współpracy.
- Treści programu wychowawczego
WARTOŚĆ: WSPÓŁŻYCIE W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ
ZASADA: UMIEM FUNKCJONOWAĆ W GRUPIE
NORMY POSTĘPOWANIA | PRZEKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
Przestrzegam zawartych umów i reguł. Bawię się tak, aby nie przeszkadzać innym. Unikam krzyku i kłótliwości. Umiem czekać na swoją kolej. Umiem przyjąć porażkę z godnością (umiem przegrywać). Nie kłamię. Akceptuję odmienność innych (np. niepełnosprawnych). Umiem szanować wspólną własność. Sumiennie i dokładnie wypełniam obowiązki dyżurnego. Zwracam się z problemem do nauczyciela. | Utworzenie Kodeksów Grupowych (zawarcie kontraktu z dziećmi, podpisanie kodeksu, przestrzeganie zawartych w kodeksie ustaleń). Ustalenie konsekwencji nie przestrzegania Kodeksu. Stosowanie systemu nagród: medale, znaczki, uśmieszki, dyplomy. Zabawy kołowe i ruchowe – wykorzystanie gier i zabaw ruchowych dla dzieci w wieku przedszkolnym. Wykorzystanie gier stolikowych. Wykorzystanie zabaw integrujących np.: – zabawa „Ślepa kura” – zabawa „Domowe Stadka” – zabawa „Bliźniaki” – zabawa „Łańcuch gestów”. Dbanie o salę, zabawki i sprzęt. Pełnienie dyżurów w sali. |
WARTOŚĆ: KOLEŻEŃSKOŚĆ
ZASADA: JESTEM KOLEŻEŃSKI
NORMY POSTĘPOWANIA | PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
Nie wyśmiewam się z kolegi i koleżanki. Nie wyrządzam krzywdy innym (np. nie biję, …). Pomagam młodszym i mniej sprawnym. Dzielę się z innymi tym co mam. | Sprawianie kolegom niespodzianek z różnych okazji np. list do chorego kolegi, laurka z okazji imienin czy urodzin. Systematyczne prowadzenie zabaw integracyjnych z grupą. Pomoc maluchom np. w szatni w trakcie ubierania na spacer. Wykorzystanie scenariuszy zajęć pt.: -„Jestem dobrym kolegą” – scenariusz do zajęć dla dzieci 5 letnich, -„Mam przyjaciela i jestem przyjacielem”, -„Dni przyjaźni w przedszkolu”, -„Jestem dobrym kolegą”. |
WARTOŚĆ: KULTURA BYCIA
ZASADA: JESTEM KULTURALNY
NORMY POSTĘPOWANIA | PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
Używam form grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam. Pamiętam o zachowaniu się w trakcie powitań i pożegnań: dzień dobry, do widzenia. Okazuję szacunek dorosłym osobom. Jestem miły dla innych. Dbam o porządek wokół siebie (nie śmiecę, sprzątam po zabawie i pracy). Umiem słuchać innych i nie przeszkadzać w trakcie rozmów (kultura słuchania). | Poznawanie wzorców właściwego zachowania: postawa nauczyciela, wzory literackie.Wykorzystanie cyklu zajęć pt.: -„Jestem kulturalny i jest mi z tym dobrze”, -„Proszę, Dziękuję, Przepraszam”, -„Mistrz dobrych Manier”, -„Jak Cię widzą tak Cię piszą”. Stosowanie systemu nagród np.: zdobywanie dyplomu „Kulturalny Przedszkolak”.Wprowadzenie w trakcie rozmowy zwyczaju: „mówi ten kto ma pałeczkę w ręce a inni słuchają”. |
WARTOŚĆ: RODZINA
ZASADA: SZANUJĘ SWOJĄ RODZINĘ
NORMY POSTĘPOWANIA | PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
Pamiętam o uroczystościach rodzinnych. Szanuję członków swojej rodziny. Okazuję swoje uczucia rodzinie. Znam pracę zawodową rodziców. | Organizowanie w przedszkolu uroczystości charakterze rodzinnym: Dzień Matki, Dzień Ojca, Dzień Babci i Dziadka, Wigilia. Obchodzenie w przedszkolu urodzin dzieci. Organizowanie konkursów rodzinnych (plastycznych, recytatorskich). Wykonywanie niespodzianek dla członków rodziny bez okazji. Zapraszanie do przedszkola wybranych rodziców w celu poznania ich pracy: leśniczy, policjant, pielęgniarka, itp. |
WARTOŚĆ: PATRIOTYZM
ZASADA: JESTEM DOBRYM POLAKIEM
.
NORMY POSTĘPOWANIA | PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
Znam i szanuję symbole narodowe: godło, flaga, hymn. Znam swoją miejscowość: godło i flagę gminy, zabytki i ciekawe miejsca. Poznaję kulturę swojego regionu. | Wprowadzenie tematyki kompleksowej: „Moja ojczyzna”. Umieszczenie w widocznym miejscu w przedszkolu godła Polski. Wywieszanie na budynku przedszkola flag z okazji świąt narodowych. Uczestniczenie w życiu gminy Wałbrzych: udział w imprezach lokalnych (wystawy, koncerty, festyny), spotkania z ciekawymi ludźmi, poznanie historii, tradycji, zabytków. Utworzenie w przedszkolu kącika regionalnego. Zapoznanie dzieci z legendami, tradycjami tańcami, strojami i wytworami ludowymi. Spotkanie z zespołem regionalnym. Wycieczki krajoznawcze. Turniej wiedzy o regionie pod hasłem „Cudze chwalicie swego nie znacie”. |
WARTOŚĆ: EKOLOGIA
ZASADA: PRZEDSZKOLE UCZY KOCHAĆ I CHRONIĆ OTACZAJĄCĄ GO PRZYRODĘ
CELE | PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
Kształtowanie opiekuńczej postawy dzieci wobec istot żywych i środowiska naturalnego. Ukazywanie walorów estetycznych przyrody i budzenie potrzeby zachowania jej piękna. Kształtowanie u dzieci poczucia odpowiedzialności za stan środowiska w swoim otoczeniu. Zachęcanie dzieci i ich rodziców do podejmowania konkretnych działań na rzecz przyrody ojczystej. | Wycieczki. Spacery. Konkursy. Prace porządkowe. Prace hodowlane. Doświadczenia. Obserwacje przyrodnicze. Eksperymenty. Akcje ekologiczne. Filmy. Kącik Małego Ekologa. |
Kodeks małego ekologa
- Nie łamię gałęzi drzew i nie depczę trawników.
- Nie śmiecę.
- Nie męczę zwierząt.
- Sadzę drzewa i krzewy.
- Opiekuję się zwierzętami.
- Zwracam uwagę tym, którzy czynią krzywdę przyrodzie.
- Rozpoznaję zagrożenia dla środowiska przyrodniczego.
WARTOŚĆ: ZDROWIE
ZASADA: PRZEDSZKOLE ROZWIJA UMIEJĘTNOŚCI I NAWYKI ORAZ PROMUJE ZACHOWANIA, KTÓRE POZWALAJĄ SPOJRZEĆ NA ZDROWIE, JAKO WARTOŚĆ
CELE | PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
Kształtowanie świadomej i czynnej postawy w dążeniu do zachowania zdrowia. Nabywanie właściwych nawyków higienicznych, żywieniowych i aktywności ruchowej. Stwarzanie poczucia bezpieczeństwa własnego i innych, oraz życia w zgodzie ze środowiskiem naturalnym. Angażowanie rodziców w działalność prozdrowotną przedszkola. | Zajęcia zorganizowane. Zabiegi higieniczne. Spacery. Wycieczki. Zawody sportowe. Konkursy i turnieje. Przedsięwzięcia i akcje prozdrowotne. |
Kodeks zdrowego przedszkolaka
- Znam zasady dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo oraz je przestrzegam.
- Chętnie korzystam z zabiegów higienicznych.
- Spożywam zróżnicowane posiłki.
- Czynnie spędzam wolny czas.
- Rozumiem zasady sportowej rywalizacji.
- Kodeks przedszkolaka
- Wspólnie i zgodnie bawię się z dziećmi.
- Potrafię czekać na swoja kolej podczas działalności zabawowej i edukacyjnej.
- Szanuję własność cudzą i wspólną.
- Wiem, że praca innych jest trudem, który należy szanować i tego samego oczekuję od innych.
- Do zabawy biorę tylko te zabawki, którymi teraz będę się bawić, a po skończonej zabawie odłożę je na miejsce.
- Bawię się tak, aby nie powodować zagrożenia i przykrości innym.
- Pomagam innym młodszym i mniej sprawnym kolegom.
- Próbuję samodzielnie rozwiązywać sytuacje problemowe zgodnie z ogólnie przyjętymi normami.
- Stosuje formy grzecznościowe: proszę, dziękuję, przepraszam itp.
- Wiem, że w przedszkolu jestem po to, aby zdobyć wiedzę i umiejętności potrzebne mi
w szkole.
- Reguły zachowań obowiązujące w naszym przedszkolu
Ustalone zostały reguły, w których zawarte są jednakowe dla wszystkich dzieci
w przedszkolu normy dotyczące:
- zachowania podczas posiłków,
- zachowania w łazience,
- zachowania w szatni,
- zachowania w sali,
- zachowania podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym,
- zachowania podczas wycieczek i spacerów,
- zachowania podczas imprez i uroczystości.
- Reguły zachowań obowiązujące podczas spożywania posiłków
- siedzimy w pozycji lekko pochylonej ku stołowi,
- jemy w ciszy,
- jemy z niezbyt otwartymi ustami, powoli,
- sztućcami posługujemy się bezpiecznie i kulturalnie,
- po skończonym posiłku wycieramy usta serwetką,
- odchodząc od stołu, cicho wstajemy i lekko odsuwamy krzesło, wychodzimy, zasuwamy krzesło i mówimy „dziękuję”.
- Reguły zachowań w łazience
a) mycie rąk (przed i po posiłku, po wyjściu z toalety, przed oglądaniem książek)
– podwijamy rękawy,
– moczymy ręce, pocieramy namydlone ręce, płuczemy,
– zakręcamy kran,
– otrząsamy ręce nad zlewem,
– wycieramy dłonie w swój ręcznik,
– zawieszamy ręcznik na właściwym wieszaku.
b) pielęgnacja zębów
– do kubka wlewamy letnią wodę,
– dwukrotnie płuczemy usta,
– na szczotkę wyciskamy pastę,
– myjemy zęby okrężnymi ruchami,
– kilkakrotnie płuczemy jamę ustną wodą,
– wkładamy szczoteczkę do kubka do góry włosiem,
– kubek ze szczotką ustawiamy w wyznaczonym miejscu.
c) higiena potrzeb fizjologicznych
– korzystamy z toalety wyłącznie pojedynczo,
– zawsze po sobie spłukujemy toaletę,
– myjemy ręce po wyjściu z toalety.
- Reguły zachowań w szatni
– starannie układamy swoją odzież i buty,
– pamiętamy o kolejności zakładania odzieży przed wyjściem,
– po powrocie, przed wejściem do budynku otrzepujemy buty i je wycieramy o wycieraczkę,
– przy rozbieraniu pamiętamy o kolejności zdejmowania odzieży,
– starannie składamy odzież i odkładamy na swoją półkę,
– pamiętamy, aby pomagać kolegom, którzy potrzebują pomocy.
- Reguły zachowań w sali
– nie biegamy,
– dzielimy się wszystkim,
– mówimy umiarkowanym głosem,
– gramy uczciwie,
– nie bijemy innych,
– sprzątamy po sobie,
– nie niszczymy zabawek,
– używamy zwrotów grzecznościowych.
- Reguły zachowań podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym
– bezpiecznie korzystamy z urządzeń,
– nie popychamy innych,
– nie bijemy się
– pomagamy młodszym kolegom,
– nie oddalamy się z terenu ogrodu,
– słuchamy poleceń nauczyciela.
- Reguły zachowań podczas wycieczek i spacerów
– idziemy kolejno parami
– nie popychamy się,
– uważnie słuchamy,
– przestrzegamy zasad ruchu drogowego.
- Reguły zachowań obowiązujące podczas imprez, uroczystości, spotkań itp.
– zajmujemy wyznaczone miejsce,
– witamy się z gośćmi,
– uważnie słuchamy,
– żegnamy się z gośćmi,
– wychodzimy w ustalonej kolejności.
- Ewaluacja
- Ewaluacja programu wychowawczego będzie polegać na ocenie stopnia przestrzegania wyodrębnionych norm postępowania. Po dokonaniu ewaluacji na koniec roku, program będzie zgodnie z jej wynikami modyfikowany i realizowany w następnych latach.
- Ewaluacji programu wychowawczego dokonuje się na rocznej radzie pedagogicznej.
- W ewaluacji uwzględnia się opinię wychowanków, rodziców, nauczycieli, pracowników przedszkola, wytwory dzieci.
- Sposoby ewaluacji:
a) analiza dokumentów:
– Program wychowawczy,
– Księga protokołów rady pedagogicznej,
– plany miesięczne poszczególnych grup,
– arkusze obserwacji
– dzienniki,
b) ankieta,
c) obserwacja,
c) wytwory dzieci.